معرفی قارچ انوکی

معرفی قارچ انوکی

قارچ انوکی که با نام علمی Flammulina velutipes شناخته می‌شود، یکی از قارچ‌های خوراکی محبوب است که به نام‌هایی مانند پای مخملی و "قارچ سوزنی طلایی نیز معروف است. این قارچ به خانواده Physalacriaceae تعلق دارد و در مناطق مختلفی از جمله اروپا و آمریکای شمالی یافت می‌شود.
بیشتر بخوانید:چگونه قارچ تازه و باکیفیت بخریم؟

زیستگاه طبیعی قارچ انوکی

قارچ انوکی به‌طور طبیعی روی چوب درختانی مانند نارون، بلوط، راش و زبان‌گنجشک رشد می‌کند.

انواع قارچ انوکی

علاوه بر گونه‌ی اصلی، یک نوع دیگر به نام Flammulina filiformis نیز وجود دارد که در شرق آسیا به‌طور گسترده کشت شده و در غذاهای چینی و ژاپنی کاربرد دارد. قارچ انوکی معمولی رنگی مایل به عسلی دارد، درحالی‌که گونه‌ی آسیایی آن به رنگ سفید دیده می‌شود.

ارزش غذایی قارچ انوکی

قارچ انوکی دارای ارزش غذایی قابل توجهی است و ترکیبات آن شامل:

• چربی: ۰٪
• کلسترول: ۰٪
• فیبر رژیمی: ۱۰٪
• پروتئین: ۵٪
• سدیم: ۰٪
• پتاسیم: ۱۰٪
• کربوهیدرات کل: ۲٪
• آهن: ۶٪
• ویتامین D: ۱٪
• ویتامین B6: ۵٪
• منیزیم: ۴٪

موارد استفاده از قارچ انوکی

پرورش قارچ انوکی از ۸۰۰ سال پس از میلاد در چین رواج داشته است. در سال ۲۰۱۰، تولید سالانه این قارچ در چین به ۱.۵۷ میلیون تن رسید، درحالی‌که ژاپن سالانه حدود ۱۴۰ هزار تن از این قارچ را تولید می‌کند.

انوکی را می‌توان بر روی انواع بسترهای لیگنوسلولزی مانند خاک‌اره، کاه گندم و شلتوک برنج کشت کرد. این قارچ معمولاً در تاریکی پرورش داده می‌شود که باعث رشد ساقه‌های بلند و باریک با کلاهک‌های کوچک می‌شود. اگر در معرض نور قرار گیرد، ساقه‌های کوتاه‌تر و کلاهک‌های بزرگ‌تری تولید خواهد کرد.

انوکی هم به‌صورت تازه و هم کنسروشده در بازار عرضه می‌شود و بافتی ترد دارد. این قارچ در یخچال تا یک هفته قابل نگهداری است و بیشتر در تهیه‌ی سوپ و غذاهای آسیایی استفاده می‌شود.

روش پرورش قارچ انوکی

برای کشت انوکی، ابتدا خاک‌اره را با مقدار مساوی آب مخلوط کرده و سپس ۵٪ سبوس گندم به آن اضافه می‌شود. این بستر در بطری‌های پلی‌پروپیلنی مقاوم به حرارت ریخته و برای استریل شدن اتوکلاو می‌شود.

پس از خنک شدن، بذر قارچ انوکی به بستر اضافه شده و به مدت ۲ تا ۴ هفته در محیطی تاریک و با دمای ۴ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرد. این دوره به Spawn Run معروف است و در این مدت قارچ به رشد خود ادامه می‌دهد.

شرایط رشد قارچ انوکی

پس از اتمام دوره رشد بذر، برای افزایش رطوبت، سطح میسیلیوم با یک لایه مرطوب مانند روزنامه یا نوار پارچه‌ای پوشانده می‌شود. همچنین، می‌توان از دستگاه رطوبت‌ساز برای حفظ میزان رطوبت موردنیاز قارچ استفاده کرد. در این مرحله، محیط پرورش باید خنک و تاریک باشد.

برداشت قارچ انوکی

برای برداشت، قارچ‌ها را با استفاده از چاقو یا قیچی تمیز از انتهای ساقه جدا کنید.

راندمان تولید قارچ انوکی

به ازای هر کیلوگرم کاه گندم، تولید قارچ انوکی به‌طور میانگین به ۱۸۶٪ می‌رسد. این قارچ از نظر میزان تولید، در رتبه‌ی چهارم جهان قرار دارد.

شوک‌دهی برای رشد قارچ انوکی

برای تحریک رشد قارچ انوکی، دو روش شوک‌دهی وجود دارد:

1. کاهش دما: قرار دادن قارچ در محیطی خنک‌تر برای تحریک رشد.
2. شوک مکانیکی: ایجاد شیارهای سطحی روی میسیلیوم با یک چاقوی تمیز و تیز.

قیمت و خرید قارچ انوکی

قیمت قارچ انوکی بسته به نوع، کیفیت و میزان تولید آن متفاوت است و معمولاً در بازار به‌صورت تازه یا کنسرو عرضه می‌شود.

این قارچ به دلیل طعم دلپذیر، بافت خاص و ارزش غذایی بالا، یکی از محبوب‌ترین قارچ‌های خوراکی در جهان محسوب می‌شود.